Nierówny udział w majątku wspólnym współmałżonków

Zgodnie z przepisami art. 43 §1 małżonkowie mają równy udział w majątku wspólnym. Oznacza to, że przedmioty majątkowe nabyte w trakcie trwania małżeństwa w takim samym stopniu należą do każdego z nich. W przypadku rozwodu następuje równy podział wspólnie zgromadzonego dobytku. 

Jednak już w § 2 tego samego artykułu zawarty jest przepis wskazujący, iż z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, żeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku.

Nierówny udział w majątku wspólnym małżonków można ustalić w postępowaniu sądowym, ale strony mogą również zawrzeć umowę, w której ustalą nierówny podział majątku. Mogą również dokonać podziału majątku w taki sposób, by uwzględniał on stopień przyczynienia się do powstania majątku wspólnego.

Decydując się na rozstrzygnięcie sporu na drodze sądowej, należy mieć na uwadze, jakie przesłanki uzasadniają żądanie nierównego udziału w majątku wspólnym.

Przesłanki ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym

Naruszenie zasady równych udziałów w majtku wspólnym byłych małżonków może nastąpić w momencie, kiedy istnieją ku temu dwie przesłanki:

• wystąpiły ważne powody, które uzasadniają żądanie jednego z małżonków o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym,
• każdy z małżonków w różnym stopniu przyczynił się do powstania majątku wspólnego.

Należy zaznaczyć, że wymienione wyżej przesłanki muszą być spełnione łącznie. 

Ważne powody żądania ustalenia nierównych udziałów

Nierówne udziały a podział ról w rodzinie

Jedną z przesłanek żądania ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym małżonków jest wystąpienie tzw. ważnych powodów. To bardzo ogólne pojęcie, które obejmuje często zachowania jednego ze współmałżonków, które naruszają zasady życia rodzinnego. W takiej sytuacji przestrzeganie zasad równego udziału przejawiać by się mogło jako rażąca niesprawiedliwość, a nawet naruszenie reguł życia społecznego.

Biorąc pod uwagę powyższe, nie będzie z pewnością ważnym powodem do ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym sytuacja, kiedy to np. tylko mąż osiąga dochody, a zadaniem żony jest dbanie o dom i wychowywanie dzieci. W takim przypadku uważa się bowiem, że powstania majątku wspólnego przyczynia się również małżonka. Zabezpiecza ona bowiem potrzeby związane z codziennym funkcjonowaniem (karmienie, sprzątanie, pranie, itp.), jak również te emocjonalne (wygoda i poczucie bezpieczeństwa każdego z członków rodziny).

Nierówne udziały a naruszenie obowiązków małżeńskich

Nierówny udział w majątku wspólnym współmałżonków jest uzasadnionym żądaniem, kiedy następuję rażące i trwałe naruszenie obowiązków małżeńskich (np. długotrwała separacja jednego z małżonków, zachowanie uniemożliwiające powiększenie majątku, choć są ku temu możliwości). Warto też pamiętać, że nierówny udział w majątku wspólnym nie jest karą za niewierność małżonka. Zdrada nie jest ważnym powodem, który może być przesłanką dla takiego rozwiązania.

Stopień przyczynienia się do powstania majątku wspólnego przez małżonków

Celem określenia stopnia przyczynienia się do powstania majątku wspólnego małżonków należy wziąć pod uwagę wysiłki, które spowodowały pojawienie się tego majątku, wzrost jego wartości. Sąd uwzględni więc pracę zarobkową, pracę fizyczną, działania, które spowodowały, że majątek zyskał na wartości (zadbana nieruchomość jest więcej warta niż nieruchomość niezadbana). 

Zostaną również wzięte pod uwagę zachowania, które doprowadziły do utraty majątku lub jego części, albo takie, które uniemożliwiły jego powiększenie. Zaliczyć do nich możemy np. niegospodarne zarządzanie majątkiem, trwonienie pieniędzy na gry hazardowe lub używki.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, nasza adwokat z Pabianic, Łodzi, Zgierza bądź Brzezin zapozna się z Twoją sytuacją i pomoże znaleźć odpowiednie rozwiązanie.