Obniżenie wymiaru czasu pracy po urlopie macierzyńskim

Kobiety po powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego często decydują się na obniżenie etatu, co pozwala im połączyć aktywność zawodową z obowiązkami macierzyńskimi. Taką możliwość daje obniżenie wymiaru czasu pracy, które przysługuje pracownikom uprawnionym do korzystania z urlopu wychowawczego. Zachęcamy do zapoznania się z informacjami, jakie korzyści płyną z takiego rozwiązania i co jest niezbędne, by móc z takiego prawa skorzystać.

Komu przysługuje zmniejszenie wymiaru czasu pracy

Obniżenie wymiaru czasu pracy przysługuje rodzicowi uprawnionemu do korzystania z urlopu wychowawczego. Dotyczy to zarówno matki, jak i ojca (z obniżenia etatu może skorzystać jedna osoba). Warunkiem jest posiadanie co najmniej 6 miesięcznego stażu pracy - nie tylko u aktualnego pracodawcy. 

Nie ma konieczności korzystania z obniżonego wymiaru czasu pracy zaraz po urlopie macierzyńskim. Można z niego skorzystać najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy (art. 186) czas pracy może zostać obniżony do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu.

Okres korzystania z obniżonego wymiaru czasu pracy może trwać nie dłużej, niż przez 35 miesięcy. Istnieje możliwość nierównomiernego rozłożenia takiego obniżonego czasu. Pracownica/pracownik może np. przez 3 miesiące pracować na ½ etatu, a kolejne 6 miesięcy na 7/8 etatu.

Jeśli kobiecie przysługuje przerwa na karmienie (ma prawo do dwóch 30-minutowych przerw), to dodatkowo jej czas pracy może zostać obniżony o godzinę. Jeśli pracuje na 7/8 etatu, to tak naprawdę zamiast 7 w pracy spędzi 6 godzin.

Korzyści zmniejszenia wymiaru czasu pracy po urlopie macierzyńskim

Oprócz mniejszej liczby godzin, obniżenie wymiaru czasu pracy posiada jeszcze jedną istotną zaletę. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę z pracownikiem korzystającym z obniżonego wymiaru czasu pracy. Taka ochrona obowiązuje od dnia złożenia przez niego wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do nieobniżonego wymiaru czasu pracy, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy.

Należy jednak pamiętać, że obniżenie wymiaru czasu pracy nie chroni przed zwolnieniem spowodowanym likwidacją zakładu pracy, zwolnieniem dyscyplinarnym czy likwidacją stanowiska pracy.

Kiedy złożyć wniosek i co powinien zawierać?

Wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy należy złożyć do pracodawcy w formie papierowej lub elektronicznej nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. 

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 maja 2023 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków z dnia 8 grudnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 2243) wniosek powinien zawierać:

• imię i nazwisko pracownika,
• imię i nazwisko dziecka, na które przysługiwałby urlop wychowawczy,
• wskazanie okresu, przez który pracownik chce wykonywać pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy,
• wskazanie wymiaru czasu pracy, w którym pracownik zamierza wykonywać pracę.

Do wniosku należy również dołączyć skrócony akt urodzenia dziecka lub kopię takiego dokumentu oraz oświadczenie o okresie, w którym pracownik dotychczas korzystał z wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu wychowawczego.

Jeśli szukasz pomocy prawnej w sprawach dotyczących prawa pracy, warto skontaktować się z doświadczonym adwokatem.