Obecna sytuacja pandemii koronawirusa powoduje, iż również na płaszczyźnie prawa sięgnąć należy i rozważyć przepisy praktycznie niemające zastosowania w codziennej rzeczywistości.

Jedną z okoliczności uzasadniającą zmianę stosunku prawnego bez negatywnych konsekwencji prawnych jest wystąpienie siły wyższej. Bez wątpienia, ogłoszenie stanu epidemii mocą Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 marca 2020 r. uznać należy za siłę wyższą.

Art. 357 1 § 1 Kodeksu cywilnego (k.c.) stanowi:

Jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Praktyczne zastosowanie w/w przepisu w obecnym czasie pandemii koronawirusa, jak i w czasie występowania innych nadzwyczajnych okoliczności, polega na zmianie przez sąd treści wiążącej strony umowy poprzez oznaczenie innego niż pierwotnie sposobu jej wykonania lub zmianę wysokości należnego świadczenia lub też nawet poprzez rozwiązanie umowy.

Wobec powyższego skorzystanie z powyższej instytucji prawa cywilnego może okazać się środkiem do ograniczenia strat przedsiębiorców w związku z panującą pandemią. Jeżeli sytuacja danego podmiotu wymaga natychmiastowego działania, które miałoby na celu ingerencję sądu w daną umowę stron, wówczas należy wystąpić do sądu z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia roszczenia (np. poprzez wstrzymanie obowiązku spełniania świadczenia), a następnie wnieść pozew. Udzielone w ten sposób przez sąd zabezpieczenie stanowi ochronę i uregulowanie sytuacji na cały czas trwania postępowania sądowego aż do wydania orzeczenia w sprawie.

W celu uzyskania pomocy prawnej zapraszamy do kontaktu z adw. Maciejem Migusem.