Zmiana nazwiska po rozwodzie - jak wygląda proces?

Rozwód to często nie tylko koniec wspólnego życia, ale także początek nowych porządków. Również w sferze formalnej. Jedną z decyzji, jaką musi podjąć rozwiedziona osoba, jest kwestia nazwiska. Kiedy i jak zmienić nazwisko po rozwodzie? Jakie dokumenty należy przygotować? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Kiedy i jak zmienić nazwisko po rozwodzie

Kwestię zmiany nazwiska po rozwodzie regulują przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Według treści art. 59 KRO („Powrót do poprzedniego nazwiska”) każdy rozwiedziony małżonek może powrócić do swojego nazwiska sprzed ślubu. 

Aby dokonać tego w ramach uproszczonej procedury, to należy złożyć oświadczenie przed kierownikiem stanu cywilnego lub konsulem (jeśli przebywamy za granicą) w ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu.

W przypadku, kiedy przeoczymy ten termin, to wówczas mamy możliwość zmiany nazwiska w trybie administracyjnym. Jednak wtedy taka zmiana możliwa jest tylko ze szczególnie ważnych i uzasadnionych powodów.

Jakie dokumenty przygotować do USC?

Jeśli planujesz zmianę nazwiska po rozwodzie, to musisz przygotować następujące dokumenty: 

• dokument potwierdzający tożsamość,
• dowód opłaty skarbowej (37 zł),
• informację o miejscu, w którym sporządzono akt małżeństwa i dacie uprawomocnienia się orzeczenia sądu o rozwodzie,
• odpis prawomocnego orzeczenia sądu o rozwodzie lub odpis zupełny aktu małżeństwa z wpisem o rozwodzie (jeśli oświadczenie składane jest przed konsulem),
• jeśli niezbędne będą dodatkowe dokumenty, to informację taką otrzymasz od urzędnika lub konsula.

Termin na zmianę nazwiska po rozwodzie

Polskie prawo umożliwia dokonanie czynności zmiany nazwiska po rozwodzie w ramach uproszczonej procedury. Skorzystać z takiej możliwości możemy w ciągu 3 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu. Jest to termin nieprzekraczalny i nieodwołalny. Jeśli więc zdecydujesz się na powrót do swojego nazwiska, adwokat od spraw rozwodowych pomoże Ci we wszystkich formalnościach.

Po upływie 3 miesięcy uprawnienie do zmiany nazwiska w trybie przewidzianym przez KRO wygasa. Wtedy pozostaje możliwość zmiany nazwiska w trybie administracyjnym. Wiąże się to jednak ze złożeniem wniosku wraz z uzasadnieniem, który należy skierować do kierownika urzędu stanu cywilnego. 

Czy małżonek może żądać od drugiego zmiany nazwiska?

Zmiana nazwiska zarówno po zawarciu małżeństwa jak i po rozwodzie to indywidualna decyzja. Chroniona przez prawo w znaczący sposób. Żadna osoba (małżonek, były małżonek) nie ma prawa nas do tego zmusić, ani się temu sprzeciwić. 

To często bywa źródłem emocji, ale należy pamiętać, że nazwisko jest elementem tożsamości osobistej, zawodowej czy społecznej. Osoba rozwiedziona ma prawo sama zadecydować, czy chce je zachować, czy zmienić.

Uzasadnienie wniosku o zmianę nazwiska po rozwodzie

W przypadku, kiedy składamy oświadczenie o powrocie do nazwiska panieńskiego w ciągu 3 miesięcy od rozwodu, to nie musimy uzasadniać tej decyzji. To uprawnienie gwarantowane przez przepisy, a procedura jest uproszczona.

Jeśli jednak minął ustawowy termin i chcemy zmienić nazwisko w trybie administracyjnym, konieczne będzie uzasadnienie wniosku. Najczęściej akceptowane powody to:

• chęć powrotu do nazwiska rodzinnego,
• złe wspomnienia lub traumatyczne skojarzenia z nazwiskiem byłego małżonka,
• sytuacje zawodowe lub społeczne, w których nazwisko budzi niepotrzebne skojarzenia,
• uporządkowanie dokumentów i tożsamości osobistej,
• nazwisko powoduje utrudnienia w życiu codziennym.

W takich przypadkach decyzję o zmianie nazwiska podejmuje kierownik USC, a procedura może potrwać dłużej.