Dochodzenie roszczeń

Dochodzenie roszczeń polega na dążeniu do wykonania na drodze sądowej swoich praw w przypadku, kiedy dłużnik nie spełnia obowiązku zrealizowania określonego działania lub ten obowiązek zostaje przez niego zaniechany. Rezultatem takiego dochodzenia jest z reguły wyrok sądowy, który uznaje słuszność dochodzonego roszczenia. Postanowienia wyroku realizuje najczęściej komornik. 

Czy wierzyciel może w każdym momencie wszczynać postępowanie, którego celem jest uregulowanie zobowiązań przez dłużnika? Czy roszczenie ulega przedawnieniu? Na powyższe pytania odpowiemy w poniższym artykule.

Czy dochodzenie roszczeń w sądzie może ulec przedawnieniu?

Zgodnie z przepisami art. 117 § 2 Kodeksu cywilnego, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia dłużnik może uchylić się od uregulowania zadłużenia wobec wierzyciela, ale może także zrzec się korzystania z zarzutu przedawnienia. 

Standardowo roszczenia przedawniają się po upływie 6 lat. W przypadku roszczeń okresowych oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin ten jest krótszy i wynosi 3 lata.

Dla wyjaśnienia:

• roszczenia okresowe – odsetki, czynsze, alimenty (opierają się na zależności, iż im dłużej trwają, tym stają się wyższe),
• roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – zobowiązania, które są związane z prowadzeniem działalności.

Warto pamiętać, że koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba, że termin ten jest krótszy niż dwa lata. Po upływie terminu przedawnienia wierzyciel nie ma prawa skutecznie żądać od dłużnika spłaty długu w razie podniesienia przez niego zarzutu przedawnienia.

Istnieją jednak wyjątki, a więc rodzaje roszczeń, które nie ulegają przedawnieniu. Należą do nich m.in.:

• roszczenia właścicieli rzeczy o zniesienie współwłasności,
• roszczenia wynikające z prawa własności do nieruchomości,
• roszczenia inne niż majątkowe,
• roszczenia, które powstały w wyniku zbrodni wojennych,

Jakie czynności przerywają bieg przedawnienia?

Ustawodawca w przepisach Kodeksu cywilnego przewidział możliwość przerwania biegu przedawnienia. Zaistnienie pewnych okoliczności powoduje, że bieg terminu rozpoczyna się do nowa. Należą do nich:

• każda czynność podjęta w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczeń przed sądem, sądem polubownym lub innym organem powołanym do rozpatrywania sprawy lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju,
• uznanie roszczenia przez dłużnika,
• wszczęcie mediacji.

Dodatkowo bieg przedawnienia nie zaczyna się lub zostaje zawieszony w przypadku roszczeń: dzieci przeciwko rodzicom; jednego z małżonków przeciwko drugiemu; osobom niemającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę; gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może dochodzić roszczeń przed sądem lub innym organem.

Jeśli szukasz pomocy w zakresie dochodzenia roszczeń oraz odszkodowania, zapoznaj się z naszą ofertą.

Sprawy w trybie uproszczonym - jakie sprawy?

Ustawodawca w przypadku najdrobniejszych, mniej skomplikowanych spraw przewidział odrębny tryb postępowania, który nazwano uproszczonym. W takim postępowaniu mogą być dochodzone roszczenia, których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tysięcy złotych. Wszystkie niezbędna pisma procesowe sporządzane są na urzędowych formularzach, które dostępne są na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. 

Przepisy art. 505 Kodeksu postępowania cywilnego wskazują, że postępowanie uproszczone dopuszczalne jest w sprawach, które należą do właściwości sądów rejonowych. Są nimi:

• sprawy o świadczenia, jeśli wartość przedmiotu nie przekracza 20 tysięcy złotych,
• w sprawach o roszczenia z rękojmi lub gwarancji - jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty.