Niejednokrotnie w naszym życiu zdarzają się sytuacje, kiedy nie jesteśmy w stanie samodzielnie załatwić jakiejś sprawy. Bez względu na jej charakter i powagę, polskie prawo dostarcza nam narzędzia, dzięki którym wskazana przez nas osoba trzecia może działać w naszym imieniu. Może ona wykonywać czynności w naszym imieniu na podstawie upoważnienia lub pełnomocnictwa. Choć pojęcia są zbliżone, to jednak istnieje zasadnicza różnica, która nie pozwala uznać ich za tożsame.
Pełnomocnictwo polega na tym, że wskazana przez nas osoba może wykonywać w naszym imieniu ustalone czynności. Działania pełnomocnika są wcześniej wyrażone w naszym oświadczeniu woli. Uprawniają go do reprezentowania lub zastępowania nas (jako mocodawcy) w stosunkach prawnych z innymi podmiotami w z góry ustalonym zakresie.
W zależności od tego, jaki rodzaj sprawy ma w naszym imieniu załatwić pełnomocnik, w polskim prawie wyróżnia się 4 rodzaje pełnomocnictw:
Udzielenie poprawnego pełnomocnictwa wymaga zawarcia w oświadczeniu niezbędnych elementów. W pierwszej kolejności należy jednoznacznie wskazać osobę mocodawcy. Następnie konieczne jest wskazanie osoby upoważnionej do działania oraz określenie zakresu czynności, jakie to pełnomocnictwo ma obejmować.
Polskie prawo nie wskazuje formy, w jakiej pełnomocnictwo ma być udzielone. Zazwyczaj praktykowana jest forma pisemna, ale również forma ustna jest dozwolona. Jeśli jednak do dokonania czynności prawnych wymagany jest szczególny rodzaj pełnomocnictwa, to jego udzielenie również musi się odbyć w szczególnej formie. Także udzielenie pełnomocnictwa ogólnego wymaga formy pisemnej, pod rygorem nieważności.
Upoważnienie polega na delegowaniu jakiejś osoby do wykonywania czynności w naszym imieniu. Może ono mieć charakter jednorazowy lub stały. Zawiera ono wyraźnie wskazany zakres czynności, konkretnych czynności, jakie może w naszym imieniu wykonać osoba upoważniona. Nie może ona samodzielnie podejmować żadnych innych działań, ani podejmować decyzji w imieniu osoby upoważniającej.
Upoważnienie możemy udzielić dowolnej osobie. Może to być członek rodziny, znajomy lub pracownik. Najważniejsze jest to, by jednoznacznie wskazać taką osobę i określić zakres czynności.
Aby upoważnienie było skuteczne, to musi ono zawierać kilka niezbędnych elementów:
Upoważnienie i pełnomocnictwo to terminy, które często są błędnie utożsamiane ze sobą. Najprawdopodobniej dlatego, że zarówno jedno, jak i drugie dotyczy sytuacji, w której jedna osoba staje się przedstawicielem drugiej.
Tymczasem są różnice, na które trzeba zwrócić uwagę przy wyborze formy, w jakiej chcemy powierzyć komuś wykonywanie określonych czynności w naszym imieniu.
Najważniejszą z nich jest to, że upoważnienie pozwala osobie trzeciej dokonywać określonych czynności, które jej zostały powierzone przez upoważniającego. Nie może ona jednak wyrażać jego woli. Z kolei pełnomocnictwo umożliwia wykonywanie czynności za mocodawcę, a nie tylko w jego imieniu. Dla przykładu pełnomocnik może w naszym imieniu zawrzeć umowę. Upoważniony może np. tylko odbierać lub składać pisma.
Ważną kwestią jest również kwestia możliwości uchylenia się od skutków udzielonego pełnomocnictwa lub upoważnienia. W przypadku pełnomocnictwa podjęte działania mogą być w każdym momencie odwołane. Przy upoważnieniu nie zawsze mamy taką możliwość.
Obecna sytuacja pandemii koronawirusa powoduje, iż również na płaszczyźnie prawa sięgnąć należy i rozważyć przepisy praktycznie niemające zastosowania w codziennej rzeczywistości.
Niektóre sprawy wymagają dowodów, które klienci często pozyskują bez wiedzy drugiej strony, nagrywając ją lub fotografując, by potwierdzić jej winę.
Czy można zerwać umowę najmu przed jej zakończeniem? Co w sytuacji, gdy podpisaliśmy umowę na czas określony, jednak chcemy rozwiązać ją wcześniej?
Ubezwłasnowolnienie osoby fizycznej jest to częściowe lub też całkowite pozbawienie jej zdolności do czynności prawnych.
