Czym jest opieka naprzemienna nad dzieckiem?

Opieka naprzemienna jest jedną z form sprawowania opieki nad małoletnim dzieckiem przez rodziców. Polega ona na tym, że dziecko naprzemiennie przebywa raz u jednego, raz u drugiego rodzica w jednakowych, wcześniej ustalonych okresach. Dla przykładu: tydzień (lub kilka tygodni) przebywa ono u matki, kolejny tydzień (lub tygodnie) u ojca. Czas z reguły ustalany jest po równo. Zdarzają się jednak sytuacje, że 60% czasu dziecko przebywa u matki, a 40% u ojca.

Wyrażając chęć sprawowania opieki naprzemiennej rodzice muszą pamiętać, że najważniejsze jest dobro dziecka. Należy mu zatem zapewnić warunki, które w największym stopniu zagwarantują mu poczucie bezpieczeństwa fizycznego i emocjonalnego.

Czym jest władza rodzicielska?

Według przepisów zawartych w art. 95 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego władza rodzicielska to szereg obowiązków i praw rodziców do sprawowania pieczy nad osobą małoletnią, jej majątkiem oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, to każde z nich zobowiązane jest do jej wykonywania.

Małoletnie dziecko winne jest rodzicom posłuszeństwo w sprawach, w których nie jest w stanie samodzielnie podejmować decyzji oraz składać oświadczenia woli. Powinno ono wsłuchać się w ich rady i opnie, które formułowane są z uwzględnieniem jego dobra.

Władza rodzicielska dotyczy przede wszystkim podejmowania decyzji, które dotyczą jego spraw, takich jak: zdrowie, leczenie, edukacja, wychowanie, religia, majątek czy zajęcia dodatkowe. Jeśli jednak istnieją przesłanki, które wskazują na nieprawidłowe wykonywanie władzy rodzicielskiej, wówczas odpowiednie organy, w odpowiednich okolicznościach mogą ją ograniczyć lub jej pozbawić jednego lub obojga rodziców.

Opieka naprzemienna w świetle prawa

Warto zaznaczyć, że w przepisach prawa brakuje regulacji dotyczących tego rodzaju sprawowania opieki. W Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym znajduje się jedynie przepis, że sąd może powierzyć jednemu lub drugiemu rodzicowi  opiekę nad dzieckiem. Z kolei w Kodeksie Cywilnym istnieje przepis, który wskazuje, iż regulacje, które dotyczą wykonywania kontaktów, stosuje się odpowiednio do orzeczenia sądu, w którym określone jest, że dziecko będzie mieszkać u każdego z rodziców w powtarzających się okresach. Niestety sprawy rodzinne są dość trudne, dlatego warto udać się o pomoc do doświadczonego adwokata.

Kiedy sąd może orzec opiekę naprzemienną

Aby sąd ustanowił opiekę naprzemienną nad dzieckiem, musza zaistnieć kluczowe okoliczności. Przede wszystkim każde z rodziców musi wyrazić zgodę i chęć na taki właśnie rodzaj opieki. Muszą być oni również zgodni w kwestiach związanych ze sprawowaniem obowiązków oraz współdziałać w kwestii sposobu wychowania wspólnego dziecka. Dodatkowo powinny zaistnieć warunki, które ją umożliwiają. Rodzice nie mogą mieszkać zbyt daleko od siebie. Dziecko musi np. uczęszczać do tej samej szkoły przez cały rok.

Sąd może ustanowić opiekę naprzemienną powołując się na wniosek obojga rodziców o wyznaczenie takiej opieki na podstawie zawartego między nimi porozumienia. Nie jest jednak ono niezbędne. Sąd może również sam dojść do przekonania, że rodzice w sposób zgodny będą w stanie taką opiekę sprawować.

Wady i zalety opieki naprzemiennej

Opieka naprzemienna ma swoich zwolenników oraz przeciwników. Do niewątpliwych zalet takiej metody należą:

• utrzymanie równej relacji dziecka z każdym z rodziców;
• utrzymanie więzi emocjonalnej dziecka z każdym z rodziców;
• brak niezdrowej rywalizacji o względy dziecka;
• względnie równy wpływ obojga rodziców na kształtowanie się dziecka;
• dziecko nie czuje się zaniedbane przez jedno z rodziców, niekochane.

Niestety są również wady, do których należą m.in.:

• utrudnienia związane z ciągłymi „przeprowadzkami” dziecka;
• dziecko często nie ma poczucia, że ma dom, jeden dom (dla wielu jest symbolem bezpieczeństwa);
• brak stabilizacji dla młodszych dzieci;
• koszty dla rodziców, każde z nich musi przystosować mieszkanie/dom dla dziecka (pokój, rzeczy osobiste).

Jeśli szukasz pomocy w zakresie uzyskania opieki nad dzieckiem oraz innymi sprawami rodzinnymi, zapoznaj się z ofertą naszej kancelarii.